Podłoga drewniana to synonim elegancji, trwałości oraz klasycznego stylu, który od lat zdobi wnętrza polskich domów i mieszkań. Jednak właściciele starszych nieruchomości coraz częściej słyszą o zagrożeniach związanych z obecnością subitu pod parkietem. Czym jest ta substancja, dlaczego budzi tyle obaw i czy rzeczywiście stanowi realne zagrożenie dla zdrowia? W poniższym artykule wyjaśniamy, czym jest subit, jakie niesie ryzyko, jak go rozpoznać i co zrobić, jeśli znajduje się w Twoim domu.
Subit to handlowa nazwa lepiku asfaltowego – kleju, który w latach 70., 80. i częściowo 90. XX wieku był masowo stosowany w Polsce do montażu parkietów, deszczułek drewnianych oraz innych rodzajów podłóg. Jego popularność wynikała z łatwej dostępności, niskiej ceny oraz bardzo dobrych właściwości klejących i trwałości. Subit powstawał na bazie asfaltów, smoły pogazowej oraz rozmaitych wypełniaczy i plastyfikatorów, co nadawało mu charakterystyczny, intensywny zapach i czarną barwę.
Obecnie subit jest całkowicie zakazany w budownictwie – zarówno w Polsce, jak i w całej Unii Europejskiej. Zakaz ten został wprowadzony w 1996 roku, kiedy szeroko udokumentowano jego szkodliwe działanie na zdrowie ludzi i środowisko.
Największe zagrożenie wiąże się z obecnością w subicie licznych związków chemicznych o udowodnionym negatywnym wpływie na zdrowie. Szczególnie niebezpieczne są:
Benzopiren, będący jednym z głównych składników subitu, jest uznawany za jedną z najgroźniejszych substancji rakotwórczych, odpowiedzialną za rozwój licznych chorób nowotworowych oraz przewlekłych schorzeń układu oddechowego, wątroby, nerek czy skóry.
Odpowiedź na to pytanie jest jednoznaczna – tak, subit pod parkietem jest substancją szkodliwą dla zdrowia. Ryzyko wynika zarówno z jego składu chemicznego, jak i sposobu, w jaki zachowuje się przez dziesięciolecia po aplikacji.
Warto podkreślić, że szkodliwość subitu nie maleje znacząco z upływem czasu – nawet po 30, 40 czy 50 latach substancje toksyczne nadal mogą być emitowane do otoczenia, zwłaszcza jeśli warstwa parkietu jest nieszczelna lub uszkodzona.
Rozpoznanie subitu nie jest trudne, szczególnie podczas remontu lub wymiany podłogi. Oto najważniejsze cechy charakterystyczne:
Jeśli podejrzewasz obecność subitu, warto skonsultować się z fachowcem lub zlecić analizę próbki w laboratorium – pozwoli to jednoznacznie potwierdzić rodzaj użytego kleju.
To pytanie zadaje sobie wielu właścicieli starszych mieszkań. Wbrew popularnym mitom, subit nie staje się całkowicie obojętny dla zdrowia wraz z upływem czasu. Choć intensywność emisji lotnych związków może z wiekiem maleć, to nadal uwalniane są szkodliwe substancje, szczególnie podczas uszkodzenia warstwy parkietu, remontu, cyklinowania czy pod wpływem wysokiej temperatury.
Z tego powodu można stwierdzić, że subit pozostaje materiałem szkodliwym nawet po wielu dekadach od jego zastosowania. Toksyczne związki chemiczne obecne w tej substancji mogą być uwalniane przez cały czas, choć ich emisja z biegiem lat stopniowo się zmniejsza.
Wyniki badań sugerują, że po upływie wielu lat zagrożenie zdrowotne wynikające z obecności subitu jest mniejsze niż tuż po jego położeniu, ale mimo to pewne ryzyko nadal istnieje i nie powinno być ignorowane.
Oznacza to, że każda ekspozycja na subit, nawet po wielu dekadach, może być niebezpieczna – szczególnie dla dzieci, osób starszych oraz osób z chorobami układu oddechowego.
Decyzja o usunięciu subitu zależy od kilku czynników:
Usuwanie subitu to zadanie wymagające wiedzy, doświadczenia oraz odpowiednich środków ochrony osobistej. Prace te najlepiej powierzyć wyspecjalizowanej firmie, która dysponuje profesjonalnym sprzętem i przestrzega rygorystycznych zasad BHP.
Nie zaleca się samodzielnego usuwania subitu – brak doświadczenia, odpowiedniego sprzętu i środków ochrony może narazić na poważne skutki zdrowotne.
Po całkowitym usunięciu subitu i odkurzeniu powierzchni, zaleca się zastosowanie specjalnych gruntów odcinających, które zapobiegają migracji pozostałości toksyn z podłoża. Następnie można przystąpić do układania nowej podłogi – najlepiej z wykorzystaniem nowoczesnych, atestowanych i ekologicznych klejów oraz materiałów.
Jeśli planujesz montaż ogrzewania podłogowego, pamiętaj, że wszelkie pozostałości subitu muszą być całkowicie usunięte – pod wpływem ciepła mogą bowiem intensywnie emitować szkodliwe związki.
Subit pod parkietem to realny problem, który dotyczy tysięcy polskich domów i mieszkań z czasów PRL. Jego obecność wiąże się z ryzykiem zdrowotnym – zarówno w krótkim, jak i długim okresie. Nawet po kilkudziesięciu latach subit pozostaje substancją toksyczną, mogącą emitować szkodliwe związki do powietrza.
Kluczowe jest indywidualne podejście do problemu: w przypadku szczelnych, nieuszkodzonych podłóg ryzyko jest niższe, ale planując remont, wymianę podłogi czy cyklinowanie, należy bezwzględnie usunąć subit i zadbać o profesjonalną utylizację odpadów.
Dbaj o zdrowie swoje i swoich bliskich – jeśli masz wątpliwości co do obecności subitu w swoim domu, skonsultuj się ze specjalistą i nie podejmuj ryzykownych działań na własną rękę.
